Ticaret Anlaşmazlıklarının Çözümü

2025-04-13 09:22:00 145

 

1 Dava
Türkiye hukuk sistemi, sivil hukuk kodifikasyon sistemine dayanır ve yargı mahkemesi ve idari mahkeme sistemlerine ayrılır. Tüm mahkemeler üç seviyeden oluşur: Birinci Mahkeme, Bölge Mahkemesi ve Yüksek Mahkeme. Türkiye Yüksek Mahkemesi, Anayasa Mahkemesi, Temyiz Mahkemesi, Devlet Konseyi ve yargı anlaşmazlıkları mahkemesinden oluşur.
Ulusal Adalet Bilgi Sistemi (UYAP), Türkiye davalarının önemli bir parçasıdır. Sistem, yargı, idari ve dava taraflarının dava belgelerini UYAP sistemi aracılığıyla kaydetmelerine izin verir. Dava sırasında, tüm dava belgeleri, suçlamalar, kanıtlar ve diğer materyaller dahil olmak üzere UYAP'ye yüklenmelidir ve çevrimiçi para gönderimi yapılabilir.
Sivil davalar, suçlama, ön duruşma, duruşma, sözlü duruşma, karar, itiraz ve diğer aşamaları içerir. Davada mahkemenin adı, tarafların adı ve adresi, Türk ve Türk olmayan talep eden kişinin kimlik numarası ve pasaport numarası, avukat adı ve adresi, talep konusu ve talep miktarı, yasal temel vb. açıkça belirtilmelidir.
Ticari anlaşmazlıklar genellikle ticari mahkemelerde gerçekleştirilir. Büyük ticari anlaşmazlıklar genellikle üç yargıçtan oluşan bir mahkeme ekibinden oluşur ve diğer anlaşmazlıklar bir yargıç tarafından ele alınır. Büyük ticari anlaşmazlıklar arasında 300.000 liranın üzerindeki para talepleri ve şirket iflası ve yeniden yapılandırma davaları da yer almaktadır.


2 Tahkim
Türkiye'de tahkim, ticari anlaşmazlıkların çözümünün önemli kanallarından biri haline geldi. Yatırımcıların yatırım anlaşmalarında tahkim koşulları varsa, yerli ya da uluslararası tahkim seçebilirler. Yurtiçi tahkim, Türkiye Sivil Dava Kanunu'na tabidir ve uluslararası tahkim tarafları, İstanbul Tahkim Merkezi dahil olmak üzere herhangi bir uluslararası kurumu özgürce seçebilirler. Tahkim yeri Türkiye'de bulunurken taraflar herhangi bir tahkim kurumunun kurallarının uygulanabileceği konusunda anlaşmaya ulaşmadıklarında, bu durumda Türk uluslararası tahkim hukukunun ilgili hükümleri uygulanacaktır.


İstanbul Tahkim Merkezi (ISTAC), 1 Ocak 2015 tarihinde kurulmuştur ve İstanbul Tahkim Merkezi Tahkim ve Aralaşma Kuralları kapsamında çalışmaktadır. Tahkim Mahkemesi, Uluslararası Tahkim Mahkemesi ve Sekreterliğinden oluşan ISTAC, hızlı tahkim, acil hakemler ve geçici olarak atanan hakemler gibi hükümleri getiriyor ve tahkim kararları bağlayıcıdır. Şirketler tahkim başvurusunda, tahkim talebi veya dava dilekçesi Sekreterliğine sunmalıdır ve ilgili masrafların ödenmesinden sonra bir hakem atayabilirler.

 


3 Aralaştırma
Araştırma da anlaşmazlık çözümünün alternatiflerinden biridir. Aralık 2018 tarihinde yayınlanan ilgili yasalara göre, 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren ticari anlaşmazlıkların duruşmasında arabuluculuk zorunlu bir prosedür haline geldi, yani ticari anlaşmazlık taraflarının mahkemeye başvurmadan önce arabuluculuğa başvurmaları gerekiyor. Taraflar anlaşmazlıkları çözmek için bağımsız bir arabulucu atayabilirler. 5 yıldan fazla çalışan avukatlar Adalet Bakanlığı zorunlu derslerine katılarak ve sınavlara başvurarak nitelikli bir arabulucu haline gelirler. Arbitrajın zorunlu bir etkisi yoktur ve arabulucu tarafları yerine getirmeye zorlayamaz, ancak hızlı, verimli ve düşük maliyetli özelliklere sahiptir. Genellikle taraflar aracılık yoluyla anlaşmayı gönüllü olarak yerine getirebilirler. Türkiye Avukatlar Birliği, şirketlerin araştırmaya nasıl katılacağına ilişkin ilk öneriler verebilir.